Bir neçə gün sonra Bakıda BMT-nin ən ali tədbirlərindən biri – İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyası (COP29) keçiriləcək. Adından da göründüyü kimi, bu, təkcə Azərbaycanın deyil, tərkibində 200-ə yaxın dövləti birləşdirən bir qurumun – BMT-nin toplantısıdır.
Təəssüflər olsun ki, mötəbər tədbir ərəfəsində Fransa və onun sözü ilə oturub-duran Avropa Parlamenti hər vəchlə onu aşağılamağa, boykot etməyə çağırışlar səsləndirir. Avropa Parlamenti, Norveç, eləcə də Avropa Komissiyasının prezidenti Ursula fon der Lyayenin yer aldığı siyahıya Fransanın ekoloji keçid, energetika, iqlim və risklərin qarşısının alınması naziri Anyes Panye-Runaşe də qoşulub.
Erməni lobbisinə yaxınlığı ilə seçilən nazir hər kəsi təəccübləndirəcək bir çıxış edib. Bildirib ki, Bakıda keçiriləcək COP29-da iştirak edəcək, lakin heç bir fransız rəsmi Azərbaycan hakimiyyəti ilə ünsiyyət qurmayacaq.
İqlim problemləri bütün dünyanın diqqətində olan məsələdir, fransalı nazirin isə bu məsələyə siyasi don geyindirməsi riyakarlığın və qərəzin göstəricidir. “Azərbaycan hakimiyyəti ilə heç bir təmas olmayacaq”, – deyən Anyes əlavə edib ki, konfransın Bakıda keçirilməməsini üstün tutardı. O, hətta üstüörtülü şəkildə Ermənistanı da aşağılayıb. “Keçən il iştirak etdiyimiz səsvermədə Azərbaycan növbəti iqlim konfransının keçirilməsi hüququnu Ermənistandan qazandı”, – deyə o eyham vurub.
BMT tədbirinə siyasi don geyindirən nazir həmçinin deyib: “Azərbaycanla diplomatik dildə desək, mürəkkəb, çətin münasibətlərimiz var. Buna görə də Azərbaycan siyasətinin hər hansı elementlərini vurğulaya biləcək fransız rəsmiləri ilə heç bir tədbir olmayacaq”.
Fransanın belə anormal, isterik mövqedə dayanmasına səbəb nədir? Bunu bir qədər aydınlaşdırmağa çalışaq. Əvvəla, ondan başlayaq ki, son bir neçə ildə Fransanın bölgəmizdə baş verən hadisələrə göstərdiyi münasibət heç bir diplomatik etikaya sığmayan, beynəlxalq hüquq normalarına uyğun gəlməyən və beynəlxalq münasibətlər sisteminin qanunauyğunluqlarına cavab verməyən ziddiyyətli bir münasibətdir. Bu da daha çox Fransa rəhbərliyinin, ayrılıqda Fransa Prezidenti Emanuel Makronun siyasətdə naşı adam olması ilə əlaqədardır.
Konkret Azərbaycana olan münasibət Makron Fransasının daxili və xarici siyasətinin deqradasiyaya uğramasının göstəricisidir. Bu, özünü təkcə Azərbaycana qarşı münasibətdə göstərmir. Fransanın daxili siyasətində, Avropa İttifaqı daxilində öz müttəfiqləri, eləcə də ABŞ və NATO ilə münasibətlərdə də deqradasiya meyillərini görməmək mümkün deyil.
Fransanın anti-Azərbaycan mövqe sərgiləməsinin digər bir səbəbi, şübhəsiz ki, rəsmi Bakının başlatdığı antimüstəmləkə fəaliyyətidir. Bəlli olduğu kimi, Fransanın tarixi müstəmləkəçilikdən ibarətdir. Bu siyasət bu gün də davam edir. Bu dövlət öz qəddarlığı ilə tarixin arxivində qalmaqdadır və müasir dünyaya da yaxşı məlumdur. Son illər isə bu siyasət iflasa uğrayır. Keçmiş müstəmləkələrindən qovulur, anti-Fransa aksiyalarının sayı artır. Başını itirən Makron hakimiyyəti isə günahkar kimi məhz Azərbaycanı görür. Onun Korsika və Yeni Kaledoniyaya qarşı siyasəti də bundan xəbər verir.
Rəsmi Paris Fransadan 9 min kilometr məsafədə yerləşən Yeni Kaledoniyada yerli xalqların tələbi ilə keçirilən seçkiləri və referendumları öz emissarları vasitəsilə saxtalaşdırır, həmin ərazilərdə qalmağa çalışır. Bu, Fransa siyasətinin qoruyub saxladığı müstəmləkəçilik xüsusiyyətləri ilə bağlıdır.
Ən acınacaqlısı odur ki, Fransa daxilində yaşananların əvəzini keçmiş müstəmləkələrindən çıxmağa çalışır. Rəsmi Paris hakimiyyətini, təsir gücünü qoruyub saxlamaq üçün dənizaşırı əyalətlərində, konkret olaraq Martinika və Qvadelupada terror törətməkdən çəkinmir. Təzyiq, komendant saatı, elektrik enerjisinin dayandırılması Martinikada kütləvi etirazlara səbəb olub.
Şübhəsiz ki, Fransanın Azərbaycana qarşı hücumlarının arxasında dövləti maraqlar yox, sadəcə erməni lobbisinə yarınmaq durur. Makron hakimiyyəti ümid edir ki, ermənilərin maddi və mənəvi dəstəyi ilə seçkilərdə uğur qazana biləcək. Lakin məsələ ondadır ki, Makron 7 illik idarəçiliyi ərzində ölkəni fəlakətə sürükləyib. Prezidentliyi dövründə seçicilərin etimadını və dəstəyini tam itirib. Onun uğursuz idarəçiliyi, səriştəsizliyi Fransanı addımbaaddım fəlakətə, böhrana sürükləyir. Hökumət böhranları, miqrantlara qarşı sərt tədbirlər, antisemitizm və sosial problemlər günbəgün artır. Bütün bunlar da prezident və komandasını çətin duruma salır. Hakimiyyət ciddi reytinq problemi yaşayır.
Fransanın, bütövlükdə Makron və komandasının atdığı addımlar psixi problemli adamı xatırladır. Belə olmasaydı, bəşəriyyətin ən ciddi problemi kimi qəbul edilən iqlim məsələlərinə siyasi don geyindirilməzdi. Lakin Makron əmin olsun ki, bütün səyləri kimi, bu cəhdi də nəticəsiz qalacaq.
“Report” İnformasiya Agentliyi